Kardeş ilişkisi; çocukların sosyal ve duygusal gelişiminde etkin rol oynayan bir ilişki şeklidir. Aileye bir
kardeşin katılıyor olması anne ve babanın diğer çocuktan beklentilerinin yükseldiği bir dönem olarak
gözlemlenmektedir. Kardeş kıskançlığının temelinde ise anne ve babanın tutum farklılıkları etkin rol
oynamaktadır.
Ailede ilk çocuğun kardeşi kıskanması zaman zaman karşılaşılan bir problemdir. Aynı zamanda
ilerleyen süreçle birlikte büyük çocuğun da kardeşini kıskandığı duygusuna rastlanmaktadır.
Kıskanmak elbette çocuk yaşta doğal bir duygu kategorisine girebilir fakat bu sürecin yönetilmesinde
anne ve babanın sağlıklı bir tutum içerisinde olması oldukça önemlidir. Kardeş ile birlikte ilk olarak
çocuğun hayatına rekabet duygusu girmektedir. Küçük kardeş gelene kadar daha merkezde ve aile
odağında kendini hisseden çocuk birden kardeşin küçük olduğu için korunma davranışıyla karşılaşınca
ilişkide rekabetin artmasına ve merkezine kardeşini almasına neden olmaktadır.
Çocukların Yaşlarına ve İhtiyaçlarına Göre Onlara Ayrılacak Zaman Doğru Planlanmalıdır!
Çocuklara birbirlerinden farklı yönlerini göstermek hem onları daha iyi tanımanıza yardımcı olur hem
de çocuğunuzun kendini daha değerli hissetmesine olanak sağlar. Çocuklara eş zamanlı değil bireysel
olarak da zaman ayırdığınızı gösteriyor olmanız çocuğunuzun güven duygusunu sağlıklı bir şekilde
besler.
Çocuklar Kardeş Kıskançlığını İfade Etmenin Farklı Yollarına Başvurabilirler!
Her yaş grubu kendini net bir şekilde ifade edemeyebilir ancak yeme ve tuvalet alışkanlıklarının
değişmesiyle beraber sizlere bir mesaj veriyor olmak istiyor olabilir. Anne dışındaki sosyal temasın
reddi de kardeş kıskançlığını ifade eden bir davranış şekli olabilmektedir. Hissettiği sıkıntıyı bu şekilde
göstermeye çalışmaktadır. Bu tür davranışlar ancak anne ve babanın olumlu tutumları ile çözüme
daha rahat ulaşabilmektedir.
Kardeş Kıskançlığının Önüne Geçilebilmesi İçin;
Hamilelik sürecinde çocuğunuzu kardeşine hazırlamalısınız.
Çocuklarınızı kıyaslamaktan kesinlikle uzak durmalısınız.
‘’Sen daha büyüksün!’’
‘’Sen ablasın!’’
Yukarıda verilen örnekler ve benzeri tanımlamalar çocuğa oldukça itici gelmekte ve yaşından daha
büyük bir sorumluluk yüklemektedir.
Olumlu davranışları pekiştirme yoluna girip ceza yönteminden uzak kalınmalıdır. Sık sık
çocuklarınıza onları ne kadar sevdiğinizi dile getirmelisiniz.
Kardeş gelmeden önceki ilgi ve alakayı öncekiyle aynı oranda devam ettirmelisiniz. Çocuğa
asla ‘’kardeşini kıskanmamalısın!’’ gibi cümleler sarf edilmemelidir.
Özellikle bu maddelerin diğer aile üyeleriyle iş birliği yaparak gerçekleştirilmesine özen
gösterilmelidir.
Uzm. Aile Danışmanı/Serap Ağalar